Adele-effect zorgt voor topjaar in de platenzaken

Plato Groningen

© Plato Groningen

terwijl streamingdiensten als Tidal en Apple Music de concurrentiestrijd met Spotify frontaal aangingen, werd 2015 een uitstekend jaar voor de retail. De Nederlandse muziekspeciaalzaken Concerto, Plato, Velvet en Sounds zagen dit jaar allemaal een stijging in de omzet. Naast de aanhoudende groei van vinyl is dat vooral te danken aan Adele, die haar derde album vooralsnog alleen fysiek verkoopt. Volgens Dick van Dijk van Concerto en Plato, verkochten zelfs de kleinste platenzaken daardoor honderden exemplaren. “Dat is ongekend. Zulke aantallen ken ik alleen van voor het digitale tijdperk.”

Vorig jaar klonk er ook al een optimistisch geluid uit de platenzaken. Niet alleen werd door kleinere winkels geprofiteerd van het omvallen van Free Record Shop, het publiek verjongde en de vinylmarkt bleef groeien. Die lijn heeft zich dit jaar doorgezet. De voornaamste groei zit hem nog steeds in het vinyl, dat zijn plafond nog niet lijkt te hebben bereikt, maar Adele doet met haar album 25 ook een flinke duit in het zakje. “Zoals afgelopen maand hebben we het in geen jaren beleefd”, zegt Dick van Dijk van Concerto en Plato.

Adele
Single Hello brak zo ongeveer alle mogelijke records, en op Spotify is het nummer inmiddels al bijna 300 miljoen keer gestreamd – maar Adele’s album is voorlopig alleen op cd en vinyl te koop. De zangeres zegt dat ze ‘geen gevoel’ heeft bij streamen, waardoor haar fans de afgelopen maand ook in Nederland voor een duidelijke boost in de cd-verkoop zorgden. “We hadden door Adele heel veel mensen in de winkel die al jaren niet meer in een platenzaak waren geweest, dat was heel grappig”, vertelt Dick van Dijk. “Die zeiden ‘goh, bestaan jullie nog?’ of ‘wat hebben jullie nog veel cd’s’. Als er even geen streaming is, dan verkoop je ongekende aantallen van zo’n brede titel als Adele. Zelfs de kleinste winkels verkochten honderden cd’s en bij de grotere zaken hield het bij duizend niet op. Het is echt van voor het digitale tijdperk dat we dat soort aantallen verkochten van destijds U2 of Prince.”

Van Dijk hoopt dan ook dat het succes van 25 de platenmaatschappijen aan het denken heeft gezet. “Je hoort nu al dat Spotify het gratis aanbod misschien wil gaan beperken, dat sommige releases alleen voor betalende abonnees beschikbaar worden. Maar ik denk dat ze zich bij de platenmaatschappijen ook wel achter de oren hebben gekrabd. Ze hebben nu gezien dat je zomaar nog miljoenen cd’s en lp’s kan verkopen, dus misschien gaan ze nu vaker bij bepaalde artiesten zeggen: De eerste maand is ‘ie alleen op vinyl en cd, en daarna komt pas de streaming.”

Cd
Ondanks dat Adele-effect blijft de cd dalen in verkoopcijfers, maar dat gaat niet bijzonder hard. “De cd blijft goed in trek”, vertelt Hans Parlevliet van Velvet Leiden. “Hij daalt wel wat, maar het blijft vrij stabiel. Cd’s zijn nog altijd zo’n 60% van de omzet.” Bij Sounds steeg de cd-verkoop zelfs, maar dat is volgens Leo de Keijzer van Sounds Delft vooral te danken aan de groei in online verkoop. “We zijn dit jaar veel actiever op internet geworden, daardoor is onze omzet flink gestegen, met meer dan 10%. Daarnaast merken we dat er veel winkels zijn weggevallen en dat die klanten bij ons terechtkomen. Daarmee wijken we wat af van de norm, maar alle Sounds-winkels zitten wel in de lift.”

Vinyl
Volgens Parlevliet zit de echte groei nog steeds in het vinyl. “Alle Velvet-filialen merken een stijging in de omzet. De cd- en dvd-verkoop daalt, maar de groei van vinyl compenseert dat.” Bovendien verwacht Parlevliet dat dat de komende jaren zo blijft. “Het is geen hype, het is echt iets structureels. Je ziet wel een afvlakking, maar de komende jaren zal het nog wel blijven stijgen.”

Van Dijk is het daarmee eens, en merkt bovendien een verjonging in het publiek. “Dat is misschien nog wel het mooiste. Het zijn niet alleen meer stoffige platenverzamelaars en ouwe grijze duiven, maar ook door steeds meer jonge gasten en – dat is nieuw – heel veel meiden die helemaal losgaan op hun favoriete acts, maar ook op klassiekers. Twee jaar geleden gingen die al voorzichtig wat vinyl kopen van hun favoriete bandjes, ook al hadden ze misschien geen pick-up. Maar nu hebben ze allemaal een installatietje en worden er serieuze bedragen neergelegd. Het blijft natuurlijk een nichemarkt, maar het wordt wel wat breder en dat is heel leuk.”
bron 3 voor 12